Οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΟΕΒ) είναι οργανισμοί με δημόσιο χαρακτήρα (γνωμοδοτήσεις Ν.Σ.Κ. 588/1977 και 108/2001) καθώς εκτελούν έργο καθ’ υποκατάσταση και κατά παραχώρηση της Διοίκησης το οποίο ελλείψει αυτών θα εκτελούσε αυτή και ως σκοπό έχουν τη διοίκηση, λειτουργία και συντήρηση των εγγειοβελτιωτικών έργων της περιοχής αρμοδιότητάς τους.

Διακρίνονται σε πρωτοβάθμιους Τοπικούς Ο.Ε.Β. και δευτεροβάθμιους Γενικούς Ο.Ε.Β.

Όλοι οι Ο.Ε.Β. έχουν χαρακτηριστεί Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας (άρ. 6§1 του ν.414/1976, ΦΕΚ 212, Α΄), λόγω του έργου που επιτελούν (διοίκηση αρδευτικών υδάτων, ρύθμιση χρήσεως αυτών με κανονισμούς άρδευσης, αστυνομία υδάτων κ.ά.) και ως τέτοιοι ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (άρ. 51§1 περ. γ΄ ν.1892/1990 όπως συμπληρώθηκε με το άρ. 4§6 ν.1943/1991).

Επιπλέον, οι Τ.Ο.Ε.Β. αποτελούν γεωργικές συνεταιριστικές Οργανώσεις αναγκαστικής μορφής (άρ. 6§1 ν.414/1976). Στην επικράτεια υπάρχουν «460 ΤΟΕΒ εκ των οποίων λειτουργούν τα 416» (sic, σελ. 68 του αρχείου pdf) και 10 ΓΟΕΒ.

Με το ν.δ.1218/1972 (ΦΕΚ 133/Α) όλοι οι Ο.Ε.Β. μετατράπηκαν από ΝΠΔΔ σε ΝΠΙΔ για να αποκτήσουν λογιστική ευελιξία (Περιορισμός του κρατικού παρεμβατισμού με την κατάργηση του ελέγχου των δαπανών που ασκούσε, ως τότε, ο Πάρεδρος) και να μπορούν να αναπτύσσουν πρωτοβουλία στους τομείς που δραστηριοποιούνται. Για το λόγο αυτό προβλέφθηκε ότι μπορούν να προσλαμβάνουν πάσης φύσεως προσωπικό για την καλή λειτουργία τους και αποδεσμεύτηκαν από τις διατάξεις δημοσίου λογιστικού (ν.2362/1995, ΦΕΚ 247/Α) που ισχύουν για τα ΝΠΔΔ.

Η ευχέρεια αυτή φαλκιδεύεται σήμερα από πολυεπίπεδους περιορισμούς που κατά στρεβλό και ανορθολογικό τρόπο συρρικνώνουν την επιχειρησιακή αυτοδυναμία των Οργανισμών. Η διατήρηση του καθεστώτος αυτού επισύρει επικίνδυνες συνέπειες για σημαντικό μέρος του αγροτικού κόσμου που χρησιμοποιεί εγγειοβελτιωτικά έργα για να εξυπηρετεί δυναμικές, επί το πλείστον, καλλιέργειες, του οποίου το εισόδημα -ως εξαρτώμενο καίρια από την εύρυθμη λειτουργία των Ο.Ε.Β.- τίθεται σε κίνδυνο.

Οι Τ.Ο.Ε.Β. και οι Γ.Ο.Ε.Β., αποτελούν τα κατά νόμο υπεύθυνα όργανα (άρ.12 του ν.δ.3881/1958, ΦΕΚ 181/Α) που έχουν αντικείμενο τη διαχείριση (δηλαδή διοίκηση, λειτουργία και συντήρηση) των εγγειοβελτιωτικών έργων (Εγγειοβελτιωτικά έργα αποτελούν τα φράγματα, οι αρδευτικές διώρυγες, οι στραγγιστικές τάφροι, τα αντλιοστάσια, μικρά τεχνικά, αγροτική οδοποιία κ.ά.) της περιοχής δικαιοδοσίας τους και διανέμουν το αρδευτικό νερό στους αγρότες.

Οι Ο.Ε.Β. έχουν δικούς τους πόρους (=στρεμματικές εισφορές άρδευσης-στράγγισης, άρ. 10 & 15 του ν.δ.3881/1958) ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΠΙΒΑΡΥΝΟΥΝ ΤΟΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ όπως επιβεβαιώνει κάθε φορά που ζητούν την πρόσληψη προσωπικού το ΓΛΚ με σχετική βεβαίωσή του. Δυνατότητα επιχορήγησης προβλέπεται κυρίως κατά τη φάση ανάπτυξης των έργων ή για την αποκατάσταση ή πρόληψη ζημιών που προέρχονται από πλημμύρες ή άλλη αιτία που συνιστά ανωτέρα βία (π.χ. λειψυδρία), εφόσον δεν μπορούν να καλυφθούν από τους ωφελούμενους (άρ. 2 του ν.414/1976, ΦΕΚ 212).

Οι Τ.Ο.Ε.Β. λειτουργούν σύμφωνα με το Ν.Δ.3881/1958 «Περί Έργων Εγγείων Βελτιώσεων» (ΦΕΚ 181/Α) και τα εκτελεστικά αυτού διατάγματα (βασικότερο από τα οποία είναι το από 13-9-/7-11-1959 Β.Δ., ΦΕΚ 243/Α, «Περί Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων»). Αντικείμενό τους είναι η διοίκηση, λειτουργία και συντήρηση των εγγειοβελτιωτικών έργων Α΄ Τάξης (κύρια έργα γενικού ενδιαφέροντος, σύμφωνα με τη σχετική ταξινόμηση των έργων) της περιοχής δικαιοδοσίας τους που συντείνει στην αξιοποίηση και ανάπτυξη της γεωργίας με την εφαρμογή ορθολογικών μοντέλων άρδευσης και στράγγισης. Είναι κρατικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (γνωμοδότηση Ν.Σ.Κ. 108/2001), έχουν χαρακτηριστεί Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας (άρ.6§1 Ν.414/76) και ως τέτοιοι ανήκουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (άρ. 51§1 περ. γ΄ Ν.1892/90 όπως τροποποιήθηκε με το άρ. 4§6 Ν.1943/91) και προσλαμβάνουν το τακτικό και εποχικό προσωπικό σύμφωνα με το Ν.4456/2017 όπως ισχύει. Δομικές αλλαγές στην λειτουργία τους, έγιναν με τον Ν.4546_2018 ΦΕΚ 101 άρθρο 66 και εξειδικεύτηκαν με την ΑΔΑ : ΩΧΨΟ4653ΠΓ-222 του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ /ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ/ Δ/ΝΣΗ ΕΓΓΕΙΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ & ΕΔΑΦΟΫΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ /ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΓΓΕΙΟΒΕΛΤΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ «Διευκρινήσεις για την εφαρμογή του άρθρου 46 του ν. 4456/2017, του άρθρου 66 του ν. 4546/2018 και της απόφασης αριθ. 3252/99092/2017, περί θεμάτων Έργων και Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων».

Οι ΤΟΕΒ διοικούνται από επταμελή Διοικητικά Συμβούλια. Νόμιμος εκπρόσωπος είναι ο Πρόεδρος του ΔΣ και εκτελεστικό όργανο των αποφάσεων του ΔΣ ο Διευθυντής. Του Διοικητικού Συμβουλίου προΐσταται ο πρόεδρος και υπάρχουν οι θέσεις του αντιπροέδρου, του γραμματέα και του ταμία. Το διοικητικό συμβούλιο το εκλέγει και ελέγχει η Γενική Συνέλευση των αντιπροσώπων που αποτελείται από 67 αντιπροσώπους (εκλέκτορες) που εκλέγονται κάθε τέσσερα χρόνια από την Τοπική Συνέλευση των μελών του Οργανισμού.

Θέση καταστατικού επέχει σε κάθε ΟΕΒ το ιδρυτικό του διάταγμα. Η δομή του κάθε Οργανισμού, η σύνθεση του προσωπικού, και κάθε σχετική λεπτομέρεια με την υπηρεσιακή κατάσταση αυτού ρυθμίζονται από τον Κανονισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΚΕΥ) του οικείου ΟΕΒ. Πέρα από τον Κανονισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας οι Οργανισμοί μπορούν να συντάσσουν και άλλους Κανονισμούς (όπως Συντήρησης και λειτουργίας Έργων).

Οι ΟΕΒ, μετά το ν.3852/2010 (Πρόγραμμα Καλλικράτης), εποπτεύονται άμεσα από την οικεία αυτοδιοικητική Περιφέρεια, ενώ υψηλή εποπτεία και έλεγχο σε όλους τους ΟΕΒ ασκεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τις υπηρεσίες του καθώς όλοι οι ΟΕΒ εμφανίζονται ως εποπτευόμενοι φορείς (ΝΠΙΔ) από το Υπουργείο αυτό στο Μητρώο Υπηρεσιών και Φορέων της Ελληνικής Διοίκησης.

Τα έργα τα οποία διαχειρίζονται είναι πολύ παλιά (κατασκευάστηκαν μέχρι τη δεκαετία του ’60) και μέχρι σήμερα οι Οργανισμοί αντεπεξήλθαν με επιτυχία και ασφάλεια στην αποστολή τους.

http://minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/Egeies_Beltioseis/RW_Laws270918.pdf