Απαγορεύεται το όργωμα από 15 Νοεμβρίου έως 15 Μαρτίου
Τη μετατόπιση κατά ένα μήνα της ημερομηνίας έναρξης εδαφοκάλυψης για τις αροτραίες και πιο συγκεκριμένα από 15/11 που προβλέπονταν, μετατοπίζεται από 15/12 έως 5/3/, σύμφωνα με την τροποποίηση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου 2023-2027 σχετικά με τον ΚΓΠΚ 6 (3.10.3.2) : “Ελάχιστη κάλυψη του εδάφους για την αποφυγή ακάλυπτων εδαφών σε περιόδους που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες” και αυτό γίνεται , ως αποτέλεσμα της μετατόπισης απαγόρευσης κατεργασίας του εδάφους σε όλη τη χώρα και για όλες τις καλλιέργειες, σύμφωνα με το προς τροποποίηση ΚΓΠΚ 5.
3.10.3.2.1 Συνοπτική περιγραφή των πρακτικών της γεωργικής εκμετάλλευσης (συμπεριλαμβανομένης της σχετικής περιόδου)
Πιο αναλυτικά, στα αγροτεμάχια με αροτραίες καλλιέργειες υπάρχει υποχρεωτική φυτική κάλυψη κατ’ ελάχιστο την περίοδο από 15/12 έως 05/03 και οπωσδήποτε όχι νωρίτερα από την προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή σπορά, ανάλογα µε την καλλιέργεια. Ωστόσο, εφόσον απαιτείται να γίνει προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή καλλιέργεια, ο παραγωγός δύναται να διακόψει την εδαφοκάλυψη έως τέσσερις (4) εβδομάδες πριν τη λήξη του ως άνω διαστήματος, λαμβανομένου υπόψη ότι το χρονικό διάστημα έως την εαρινή σπορά, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τέσσερις (4) εβδομάδες.
Η κάλυψη του εδάφους μπορεί να γίνεται με φυτικά υπολείμματα ή/και με αυτοφυή βλάστηση ή/και με την εφαρμογή άλλης πρακτικής ισοδυνάμου αποτελέσματος, ήτοι προστασίας του εδάφους κατά την προαναφερθείσα ευαίσθητη περίοδο.
Ο γεωργός δύναται να καθυστερήσει την εδαφοκάλυψη έως και 15 ημέρες μετά την έναρξη του ως άνω διαστήματος εάν επικρατούν αντίξοες καιρικές συνθήκες.
Στα αγροτεμάχια με μόνιμες καλλιέργειες που έχουν κλίση πάνω από 10% επιβάλλεται υποχρεωτική φυτική κάλυψη κατ’ ελάχιστο την περίοδο από 15/12 έως 05/03. Η κάλυψη του εδάφους μπορεί να γίνεται με φυτικά υπολείμματα ή/και με αυτοφυή βλάστηση ή/και με την εφαρμογή άλλης πρακτικής ισοδυνάμου αποτελέσματος, ήτοι προστασίας του εδάφους κατά την προαναφερθείσα ευαίσθητη περίοδο.
Οι τροποποιήσεις γίνονται:
– σε συμμόρφωση με τη νέα νομική βάση όπως προκύπτει από τον καν. ΕΕ 2024/1468 – με σκοπό την απλοποίηση της εφαρμογής των ΚΓΠΚ από τους Έλληνες γεωργούς, – μετά το 1ο έτος εφαρμογής έγινε κατανοητό από τους γεωργούς το τι τους ζητείται και μετά από διαβούλευση με φορείς των γεωργών προτάθηκαν οι εν λόγω τροποποιήσεις, έτσι ώστε να είναι εφαρμόσιμα τα πρότυπα από τους γεωργούς.
Η τροποποίηση της υποχρέωσης αφορά στην μετατόπιση κατά ένα μήνα της ημερομηνίας έναρξης εδαφοκάλυψης, ως αποτέλεσμα της μετατόπισης απαγόρευσης κατεργασίας του εδάφους σε όλη τη χώρα και για όλες τις καλλιέργειες, σύμφωνα με το προς τροποποίηση ΚΓΠΚ 5.
Συνεπώς και κατ’ ακολουθία με τη μετατόπιση της ημερομηνίας του ΚΓΠΚ 5 μετατίθεται και η ημερομηνία του ΚΓΠΚ 6 ώστε να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ύπαρξη εδαφοκάλυψης στο χωράφι (με την έκφυση της αυτοφυούς βλάστησης).
Ως εκ τούτου η μετατόπιση της ημερομηνίας έναρξης εδαφοκάλυψης κατά 30 ημέρες ανταποκρίνεται στις καλλιεργητικές ανάγκες και συμβάλλει στην ορθή και πλήρη εφαρμογή του προτύπου.
Η καθυστέρηση έναρξης της περιόδου εδαφοκάλυψης κρίνεται απαραίτητη για την περίπτωση όπου η κύρια καλλιέργεια είναι ανοιξιάτικη καλλιέργεια και η οποία συλλέγεται αργά το φθινόπωρο. Σε τέτοιες καλλιέργειες, οι γεωργοί πρέπει να έχουν απαραίτητο χρόνο μετά τη συγκομιδή, η οποία μπορεί να γίνει τον Οκτώβριο ή και το Νοέμβριο ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, για να προβούν σε άροση εφόσον απαιτείται, και μετά να υπάρχει ο χρόνος να γίνει εδαφοκάλυψη είτε με αυτοφυή ή με σπορά.
Εάν η υποχρέωση έναρξης της περιόδου παραμείνει η 15/11 τότε η συγκομιδή πρέπει να γίνει αρκετά νωρίτερα έως και 1 μήνα, κάτι που θα σημαίνει μειωμένη ή υποβαθμισμένη παραγωγή για το βαμβάκι και άλλες ανοιξιάτικες καλλιέργειες, λόγω μη ωρίμανσης. Είναι προφανές ότι η επιλογή των γεωργών θα είναι να συγκομίζουν στις καλύτερες δυνατές συνθήκες για το προϊόν τους αγνοώντας την ημερομηνία εδαφοκάλυψης.
Επίσης, την περίπτωση των χειμωνιάτικων καλλιεργειών όπως το σιτάρι, η φυτοκάλυψη κατά την ευαίσθητη περίοδο του χειμώνα επιτυγχάνεται με την κύρια καλλιέργεια. Όμως οι χειμωνιάτικες καλλιέργειες είναι μη αρδευόμενες και για να φυτρώσουν θα πρέπει να υπάρχει ικανός όγκος βροχής, ο οποίος τα πρόσφατα χρόνια έρχεται ολοένα και αργότερα. Συνεπώς αν μείνει η 15/11, και λόγω των καθυστερημένων βροχοπτώσεων, ίσως δεν υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για την έκφυση και την ανάπτυξη των φυτών ώστε να καλυφθεί το έδαφος.
Επισημαίνεται ότι για κανένα λόγο δεν είναι θεμιτή η άρδευση των χειμωνιάτικων καλλιεργειών που θα σημάνει κατανάλωση πολύτιμου νερού. Συνεπώς και για τις χειμωνιάτικες καλλιέργειες χρειάζεται η καθυστέρηση της έναρξης της περιόδου ώστε να υπάρχει ο χρόνος για την ανάπτυξη των καλλιεργειών με τη βροχόπτωση.
Γίνεται χρήση της δυνατότητας που δίνει η παράγραφος 2β του άρθρου 1 του Καν. (ΕΕ) 2024/1468, και απλά ορίζεται ανώτατο όριο 15 ημερών για τις προσωρινές παρεκκλίσεις λόγω αντίξοων καιρικών συνθηκών. Αλλαγή που προτείνεται κατά αντιστοιχία με την αλλαγή για τις αροτραίες καλλιέργειες.
Η προτεινόμενη τροποποίηση έχει θετική επίδραση στους γεωργούς δεδομένου ότι απαντά σε πραγματικές εδαφο-κλιματικές συνθήκες.
Όσον αφορά στις περιπτώσεις των εαρινών καλλιεργειών ως κύρια καλλιέργεια στο χωράφι, οι αγρότες έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν το έδαφος με υπολείμματα των προηγούμενων καλλιεργειών ή αυτοφυή βλάστηση. Η πρώτη περίπτωση απαιτεί από τους αγρότες να έχουν ήδη συλλέξει τις καλλιέργειες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια καθυστερούν λόγω καιρικών συνθηκών.
Όσο για την τελευταία – αυτοκαλλιεργούμενη βλάστηση – αυτό απαιτεί αρκετές βροχοπτώσεις για
να αναπτυχθούν τα φυτά. Έτσι η επέκταση είναι απαραίτητη λόγω των «νέων» βροχοπτώσεων.
Εάν η κύρια καλλιέργεια είναι χειμερινή καλλιέργεια τότε τα υπολείμματα από τις προηγούμενες
καλλιέργειες που συγκομίστηκαν τον Ιούνιο παραμένουν στο χωράφι μέχρι την προετοιμασία
της επόμενης καλλιέργειας που γίνεται το φθινόπωρο μετά από κάποιες βροχοπτώσεις.
Έτσι, σε αυτή την περίπτωση κατά την “ευαίσθητη” περίοδο η κύρια καλλιέργεια είναι
ήδη παρούσα στο χωράφι.